Life4Fish: visbehoud en duurzame energieproductie gaan hand in hand, met de hulp van Actemium

Grands-Malades / Ivoz-Ramet / Monsin / Lixhe, 27 juni 2023 - Op verschillende plaatsen in Wallonië zorgen waterkrachtcentrales van Luminus voor duurzame energie. Dat is positief, behalve voor jonge zalmen en Europese palingen, die door de centrales hun migratieroutes naar de zee geblokkeerd zien. Om dat probleem op te lossen hebben EDF-Luminus, Profish, de universiteiten van Namen en Luik en Actemium hun krachten gebundeld in het Life4Fish-project om de vissen een veilige doortocht te garanderen. Met de oplossing, die steun kreeg van het Europese LIFE-programma, draagt Actemium actief zijn steentje bij tot het behoud van onze ichthyofauna of onderwaterleven.

Voorspellend model zorgt voor veilige migratie van Europese paling en jonge zalm langs waterkrachtcentrales aan de Maas.

Terwijl de discussie over de kernuitstap verder woedt, lijkt de omslag naar hernieuwbare energie onomkeerbaar ingezet. Naast wind en solar is ook waterkracht daarbij een onuitputtelijke en duurzame bron van energie. Maar, net zoals windturbines en zonnepanelen krijgen ook waterkrachtcentrales te maken met een aantal specifieke uitdagingen – zoals bijvoorbeeld de migratie van bepaalde vissoorten langs onze waterwegen. Dat is bijvoorbeeld het geval voor referentiesoorten als de Europese paling, maar ook jonge zalmen, voor wie de centrales langs de Maas obstakels vormen op hun trek naar de zee.

Geautomatiseerde voorspellingen

Samen met de andere Life4Fish-partners ontwikkelde Actemium daarom een veelzijdige oplossing. Die oplossing bestaat uit: een systeem dat de openingstijden van de dam beheert, de creatie van een elektrisch veld onder water om de vissen naar een speciaal ontworpen passage langs de turbines te loodsen en een voorspellingsmodel dat de piekmomenten in de migratie van de vissen kan voorspellen. Op basis van die voorspellingen beheert het model automatisch de openingstijden van de dam en de passage onder water, zodat de vissen veilig kunnen passeren zonder dat de turbines stilgezet hoeven te worden.

Concreet werd er een geautomatiseerd model uitgewerkt op basis van historische data en realtime waarnemingen omtrent onder meer het debiet, het voorspeld debiet en de watertemperatuur. Op basis van een geautomatiseerde 24-uurs-voorspelling en een aantal specifieke parameters kunnen de operatoren dan onderbouwde beslissingen maken, om zo de vissterfte tot een minimum te beperken”, verklaart Jean-Christophe Cerfontaine, Branch Manager Life Sciences en Data Management bij Actemium.

Actemium was daarbij specifiek verantwoordelijk voor de informatieuitwisseling met de Waalse overheden en de integratie van alle data van de Maas in de computersystemen van Luminus. De komende jaren krijgt het project nog een vervolg met de installatie van een nieuw type turbines, speciaal ontworpen met het oog op een minimale impact op de onderwaterfauna- en flora.

Duurzaamheid aan de basis

Duurzaamheid ligt bij Actemium mee aan de basis van onze bedrijfsvoering, getuige daarvan is bijvoorbeeld de Sustainable Energy-leerstoel die we onlangs hebben opgezet met de UGent. Respect voor en behoud van het leefmilieu is daar een belangrijk onderdeel van. Dit project is een mooi voorbeeld van hoe we die visie niet alleen verkondigen aan de buitenwereld, maar ze waarmaken op het terrein, met concrete oplossingen voor onze klanten en partners”, zegt Luc Clabout, Managing Director bij Actemium België.